café central’de caz…

Plaza del Ángel, 10 numara… Böyle daima arkasında bir şeylerin olup bittiği duygusu veren ve her defasında size bi’ şeyler vadeden kapıları seviyorum. Bu yüzden her akşam bu kapının önünden geçerken, ya içeri girmenin heyecanını ya dışarıda kalmanın burukluğunu duyuyorum. Madrid’te caz işleri bu kapının arkasında dönüyor. 30 yıllık hikâye; Café Central…

Bir caz kulübünü “iyi” yapan üç şey var: i) Derdi caz olan bir işletmeci, ii) Caz için orada olan bir dinleyici, iii) “And that’s jazz! dedirten müzisyenler. Bu özelliklerin üçü de olmazsa olmaz, herhangi ikili permütasyonlar yeterli değil. Café Central’i Avrupa’nın en iyi caz kulüplerinden biri yapan ise bu asgari özelliklerin yanında bir çok olağanüstülüğünün bulunması: Her şeyden önce ortam mükemmel, ki bu parayla kurabileceğiniz bi’ şey değil. Cazdan anlayan müdavimleri ve yurtdışındaki caz noktalarının peşinde olan yabancılardan müteşekkil bir dinleyici kitlesi var. Sonra mekan eski ve güzel. Sahne büyük değil ama zaten artık hiç bir caz sahnesinden bir big band‘i alacak genişlikte olması beklenmiyor. Bununla birlikte sahne her taraftan bilhassa bardan rahatlıkla görülebiliyor. Ses sistemlerine ve akustiğine de diyecek yok. Program aylık olarak, bir ay öncesinden ilan ediliyor. Çok önemli: Her akşam program var. Programı takip etmek, önceden plan yapmak, hele bilet ayarlamak zorunda değilsiniz. Herkes biliyor ki; ben akşam dokuzda Central’de olursam, cazla buluşurum. Canlı müzik saat dokuz ila on bir arası ancak genelde on ikiye doğru sarkıyor. Her akşam tıkış tıkış olduğundan masa ayırtmak için rezervasyon gerekiyor, ancak bir kişiye daha her zaman yer var. Benim gibi performansın başlamasına on dakika kala gittiğinizde bile sizi en öne alabiliyorlar. Bunun yanında yeterli bir barı ve mutfağı var. Giriş ücreti ödüyorsunuz. İçecek dahil değil, yediğiniz, içtiğiniz size kalmış. Girişte bileti aldıktan sonra kesinlikle rahatsız edilmiyorsunuz; sizi yolmaya çalışan garsonları yok. Hatta sakar ve unutkan olmasına rağmen öylesine tatlı olduğu için hiç masanızdan gitmesin istediğiniz bir garsonları var…

Café Central’in yakınlarda iki alternatifi mevcut: Biri barlar sokağı Huertas üzerindeki Populart, diğeri hemen paralelindeki caddenin köşesindeki Jazz Bar. Populart daha meşhur ancak ikisi de Central’in yerini tutmak şöyle dursun, yanından geçemezler. Populart’ın mutfağı yok ve mekan çok dar. Sahne de bazı noktalarda kolonlardan görünmüyor. Ancak size isimsiz fakat iyi çalan Kübalı gruplar sunabiliyorlar. Giriş ücreti yok, biri ondan on ikiye, diğeri on ikiden ikiye her gece iki programları oluyor. Bir de söylemeden edemeyeceğim; usta bir barmenleri var. Jazz Bar’ın ise mekanı daha yeni olmakla birlikte, havası çok ticari… Yalnız bu iki alternatifin işe yarar kısmı, programlarının geç saatlere kadar uzaması. Café Central’de program erken bittiği için, ordan çıkıp gece üçe kadar buralarda canlı caz dinlemeye devam etmek mümkün.

O Sister!

Geçen akşam Café Central’de çok güzel bir gruba denk geldim. Sevilla çıkışlı, üç vokal, bir gitar, bir davul, bir kontrbastan oluşan fıkır fıkır bir grup: O Sister! İkinci albümlerini bu baharda çıkarmışlar. Aslında isimleri yaptıkları müzik hakkında bir ipucu veriyor. Biraz Andrews Sisters ve daha çok Boswell Sisters’ın tınılarını takip ediyorlar. Yani bugün çok popüler olan Puppini Sisters ile aynı arayış içerisindeler. Yalnız bu grubun adı “falan sisters” olamamış, çünkü vokallerden biri erkek…

Kıyafetleri, dansları, teatral performansları ile 1920’lerin ve 30’ların cazını yutmuşlar. Dixie veya Dixieland dediğimiz müziği New Orleans’tan çok uzakta altı İspanyol’un bu kadar yaşayarak çalıp söyleyebilmelerine hayret etmemek elde değildi. Bütün salonu kaynattılar, beni bile ayağa kaldırıp dansettirdiler. Hep beraber el sallayarak “Bei Mir Bist Du Schön”ü söylemek gerçekten güzeldi:

“I could say ‘Bella! Bella!’ even say ‘Wunderbar!’ 
Each language only helps me tell you how grand you are 
I’ve tried to explain, bei mir bist du schoen 
So kiss me, and say you understand”

Geçen yaz aynı sahnedeki performanslarından: